bildirgec.org

1920 senesinde İngiltere’de dünyaya gelen yönetmen Lewis Gilbert‘in yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Educating Rita“, 1983 senesinde gösterime girdi. Willy Russelll’in oyunundan uyarlanan ve yine Russell tarafından senaryolaştırılan film, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Erkek Oyuncu ve En İyi Senaryo dallarında Oscar adayı oldu. Üç dalda BAFTA Ödülü kazanan filmde iki Oscar Ödüllü İngiliz aktör Michael Caine ve 1950 doğumlu İngiliz aktris Julie Walters rol alıyor. Çekimleri İrlanda’da tamamlanan yapım boyunca aktris Walters, toplam yedi farklı saç modeli kullandı.
Bir üniversitede öğretmenlik yapan Frank Bryant, edebi bilgisini okul dışından öğrenmek isteyen herkesle paylaşacağını duyurur. Bu duyuru yalnızca kuaför çırağı Rita’yı heyecanlandırır ve edebiyattan anladığı tek şey ucuz romanlar olan bu kadın ile alkolik öğretmen, birbirlerinin eksiklerini giderecek bir öğretim yolculuğuna çıkarlar.

Yazar John Fowles’in ünlü romanı “The Magus”dan uyarlanan sinema filmi “The Magus” (Büyücü), 2005 senesinde hayatını kaybeden İngiliz yönetmen Guy Green tarafından çekildi. 2001 senesinde kaybettiğimiz aktör Anthony Quinn, 1933 doğumlu İngiliz aktör Michael Caine, Julian Glover, Amerikan aktris Candice Bergen ve Danimarkalı aktris Anna Karina‘nın birlikte rol aldıkları yapım hakkında ilginç bir notu da eklemeden geçmeyelim;
Usta yönetmen Woody Allen‘a “Hayatınızda bir şeyi değiştirseniz, neyi değiştirirdiniz?” diye bir soru yöneltmişler. Allen da soruya şu şekilde yanıt vermiş; “The Magus’u izlemek dışında her şeyi aynı bırakırdım.”

Oxford mezunu zeki ve genç Nicholas Urfe, entelektüel kişiliğinin gerektirdiği üzere yarı bunalımlı ve yalnızlığa muhtaç bir adamdır. Alison adında bir kız ile gönül ilişkisi yaşamaya başlayan genç adam, aşık olmaktan korkarak kendini Yunan Adası’na kapatır. Burada tanıştığı Maurice Conchis ile adeta hayatı değişen Nicholas, kendini keşfetmeye başlar.

Anthony Shaffer’in oyunundan uyarlanan sinema filmi “Sleuth“, 1972 senesinde vizyona girdi. 4 Oscar Ödüllü Amerikan yönetmen Joseph L. Mankiewicz yönetilen çekilen filmin çekimleri, İngiltere’de tamamlandı. Filmde 1989 senesinde hayatını kaybeden İngiliz aktör Laurence Olivier, 1933 doğumlu İngiliz aktör Michael Caine, Alec Cawthorne, John Matthews ve Eve Channing rol alıyor. Filmde hem Olivier hem de Caine ‘En İyi Erkek Oyuncu’ Oscar’ına aday olurken, Mankieewicz de ‘En İyi Yönetmen’ Oscar’ına aday gösterildi.
Yazdığı oyunlarla ülke çapında başarı elde eden Andrew Wyke ile kuaför olan Milo Tindle arasındaki mücadelenin anlatıldığı filmde Edgar Allen Poe etkileri görülüyor. Filmin tanıtım videosunu buradan izleyebilirsiniz.

“Batman Begins”, “The Dark Knight”, “Memento”, “The Prestige” gibi yapımlarla tanıdığımız İngiliz yönetmen Christopher Nolan‘ın yazıp, yönettiği 2010 çıkışlı sinema filmi “Inception” (Başlangıç), 160 Milyon Dolarlık bir bütçeyle çekildi. Amerikan aktör Leonardo DiCaprio‘nun başrolünde yer aldığı filmde Joseph Gordon-Levitt, Fransız aktris Marion Cotillard, Ellen Page, Ken Watanabe, Tom Hardy, Tom Berenger, Michael Caine, Cillian Murphy gibi isimler de rol alıyor.
Usta bir hırsız olan Dom Cobb, ekibiyle birlikte kimyasal maddeler sayesinde insan bilincinin en zayıf olduğu anda; uykunun REM devresinde, kişinin en gızlı sırlarını çalarak yaşayan bir suçludur. Dom’un bu yeteneğinin bedeli, sahip olduğu her şeyi kaybetmesi ve uluslararası aranan bir suçlu olması sebebiyle kaçak yaşamak zorunda kalmasıdır. Genç adamın akıllara zarar marifetini duyan kudretli biri, ondan yaptığı işin tam aksini yapmasını; alması değil, vermesini isteyecektir.

Gerçek hayatın aslında bir rüya olabileceği, rüyanın gerçekliğin başlangıcı olabileceği gibi fikirlerle kafa karıştıran filmlerden biri olan “Inception“, 2010 senesinin en konuşulan yapımı oldu. Çıktığı günden bu ayana gişe rekorları kıran film, muhakkak izlenmesi gerekenler arasında yer alırken; Nolan’ın dehası da kanıtlanmış oldu.

Bir yönetmen için oyuncular önemlidir. Bu yüzden sürekli yetenekli oyuncular aranır film için. Yönetmen, oyuncuyla çalışır. Eğer oyuncunun oyunculuğundan ve karakterinden memnun kalırsa onu diğer projeleri için düşünmeye başlar. Hatta diğer projelerinde başkarakter için aklına gelecek ilk isim “o” oyuncu olur. Neden yönetmen, hep “onu” tercih ediyor? Cevabı bellidir aslında. Yönetmenin oyuncuyla kimyasının tutması ve diğerlerinde görmediği çok başka şeylerin “o” oyuncuda olması… Sinemada bir sürü ortaklık sözkonusu. Ben de bazılarına değinmeye çalışacağım burada. Genelde Hollywood ortaklıklarına değineceğim. İlerleyen zamanlarda yerli ortaklıklara da değinirim belki de.

*Robert De Niro-Martin Scorsese:

Sinemanın en verimli ortaklıklarıdır bu. De Niro ile Scorsese’nin kariyerleri aynı anda yükselişe girdi. İlk çektikleri (beraber) film olan Mean Streets’le ilgiyi topladılar. Sonraları Taxi Driver, Raging Bull, Cape Fear, King of Comedy, New York New York, Casino, Goodfellas’la ortaklıkları devam etti. Scorsese’nin başarısı De Niro’dan bağımsız değil. Aynı şekilde De Niro’nun başarısı Scorsese’den bağımsız değil. De Niro da Scorsese de en iyi işlerini beraber yaptılar ve bu zamanlarda hep yukarıdaki işlerle anılmaktalar.
Peki bu ortaklık bir kez daha devam edecek mi? Hepimiz yeni Scorsese-De Niro ortaklığını içeren bir filmi bekliyoruz. Olur mu, belli değil. Umarız ki olur. Ufukta bir proje var ama belirsizliğini koruyor. Peki bu ortaklık neden bitti? De Niro ile Scorsese’nin ortaklığının bitişinin nedenini bilmiyorum. Ama nedenin stüdyo olduğunu tahmin ediyorum. Stüdyolar bu ortaklıklardan sıkılmış ve bitirmiş olabilirler. Ama şimdi de bu ortaklığı gündeme getirip para kazanmayı düşünüyorlar. İronik!

De Niro-Scorsese

Bu aralar böyle filmler artmaya başladı. Umarım ilerleyen yıllarda da Hollywood suyunu çıkarmadan böyle filmler çekmeye devam eder. Zira “film içinde film” oldukça zevkli oluyor. Bunu en son Inception’da gördük. Şimdi de eskilere dönüp bu temayı ele alan filmlere bakmak istedim. Neticede Inception bu konuyu işleyen ne ilk film, ne son film.

*eXistenZ/Varoluş: Bir David Cronenberg filmi. Başrollerde Jude Law ile Jennifer Jason Leigh. “Oyun içinde oyun”u işleyen yapımlardan bir tanesi. Başkarakterlerimiz oyun müptelasıdırlar ve öyle bir teknoloji yaratılır ki artık insanlar oyunun içerisine girebiliyorlar. Oyun padlerini kendilerine bağlamak suretiyle oyunda istedikleri gibi davranabiliyorlar. Tabi bu tür filmlerde olacağı üzere gerçeklikle sanal alem karışıveriyor. Filmin eksikleri çok. İzlerken zevk veriyor ama maalesef “teknoloji/oyun manyaklığı eleştirisinden” öteye gidemiyor. Gerilimi sağlanamamış. Sağlansaydı ve “oyun içinde oyun” iyi bir atmosfere bağlansaydı bir Matrix gibi efsane olabilirdi.

Existenz’tan.

*13th Floor/13.Kat: 1999 yapımı filmin o dönemlerde çok fazla parlamamasının nedeni tabiki Matrix’in sinemaları ve gündemi esir altına almış olmasıydı. Bir bilim-kurgu filmi. Başrollerde “Rounders”tan tanıyabileceğimiz güzel oyuncu Gretchen Mol, Craig Bierko, Armin Muller üstleniyor. Yönetmen ise Josef Rusnak. Film, paralel evrenleri anlatan filmlerden bir tanesi. Ama bunu çok fazla aksiyon aşırılığına kaçmadan, güzel bir bilim-kurgu olarak veriyor. Gene “film içinde film” temamız burada da mevcut ve bunu başarılı bir atmosferle göstermeyi başarmış Rusnak.

13th Floor

Yıllar evvel pazar sabahları, Voltran’ın hemen ardından yayına giren western ve savaş filmlerinin en heyecanlılarından birisi “A Bridge Too Far“. 6 Haziran 1944’ün ardından başlayan müttefik ilerleyişi, ne yazık ki ikmal yollarının uzaması neticesinde duraklamıştır. Bu durumda savaşı daha kısa sürede bitirebilmek ve Almanya’yı işgal edebilmek için, çılgınca denebilecek bir manevrayla “Pazar Yeri Operasyonu” (Operation: Market Garden) başlatılır.
Plan gereği 35.000 müttefik paraşütçüsü, Alman hatlarının gerisine, Hollanda’ya indirilecek; bu birlikler köprübaşlarını tutacak ve zırhlı mekanize birliklerinin geçişine imkan tanıyacaktır. Ancak yanlış zamanlama, gelen istihbaratların iyi değerlendirilmemesi, beklenenden üstün Alman mukavemeti ve en önemlisi müttefik generallerinin başarıdan en fazla nemayı alma gayretleri neticesinde operasyon hayal kırıklığı yaratır. Arnhem Köprüsü sonunda ele geçirilir, ancak müttefiklerin verdiği kayıplar inanılmaz boyuttadır.
Film inanılmaz oyuncu kadrosu (Gene Hackman, James Caan, Sean Connery, Anthony Hopkins, Michael Caine…) ile dönemin yıldızlar geçidi gibidir. Aynı zamanda yönetmen Richard Attenborough; kostüm, mekan, techizat vb konularda hiç taviz vermemiş, dönemin atmosferini en iyi şekliyle izleyiciye yansıtmıştır.
Savaş filmleri içerisinde gerek konusu, gerekse de oyuncu performansı açısından incelendiğinde çok önemli bir yeri olan bu film mutlaka izlenmesi gerekenler listenizde yer almalıdır.

1964 – 1972 arasında yayınlanan 8 sezonluk TV dizisi “Bewitched“den uyarlanan 2005 çıkışlı sinema filmi “Bewitched“, eleştirmenler tarafından ‘oyuncular arası iletişimsizlik’ gerekçesiyle pek başarılı bulunmasa da, seyircisine hoş geçecek bir 100 sakika sunuyor. Üç defa Oscar’a aday gösterilen Amerikan senarist/ yönetmen Nora Ephron‘un yönetmenliğini yaptığı filmde Oscar Ödüllü aktris Nicole Kidman, Will Ferrell, Shirley MacLaine ve Michael Caine rol alıyor.

Parmak hareketiyle istediği hr şeye sahip olabilen Isabel, bu durumdan sıkılmış, normal insanlar gibi hefeflerine uğruna savaşmayı öğrenmek istemektedir. Çapkın ve sihir yoluyla istediği her kadını elde eden babasının itirazlarına rağmen sihir yapmayı bırakacağını söyleyen genç Isabel, yalnız başına bir gün kafede otururken hayatının fırsatını yakalar. Ülkenin en ünlü ve en zengin aktörlerinden olan Jack Wyatt’tan yeni çekilecek bir dizi için oyunculuk teklifi alan Isabel, ‘normal’ birisi olabilmek için eline geçen bu fırsatı değerlendirmeye karar verir ve teklifi kabul eder.

Tim McCanlies‘in ikinci uzun metraj filmi olan 2003 çıkışlı komedi/drama filmi “Secondhand Lions“, iki yaşlı adamın, yeğenleri Walter ile geçen macera dolu günlerini anlatıyor. İki Oscarlı İngiliz aktör Michael Caine ve Oscar Ödüllü Amerikan aktör Robert Duvall‘ın başrollerini paylaştıkları yapımda Haley Joel Osment, Kyra Sedgwick, Nicky Katt ve Josh Lucas yer alıyor.

Hukuk Okulu’nda eğitim göreceği yalanıyla oğlu Walter’i bir kasabada, gözlerden uzak yaşayan amcalarına bırakan Mae, Garth ve Hub adındaki iki yaşlı adamın çok zengin olduklarını biliyordur ve oğlunu, paraları sakladıkları yeri öğrenmesi için görevlendirmiştir. Walter içinse durum pek alışıldık değildir. Tavanarasında yatmak zorunda kalan genç çocuk, iki yaşlı adamın bahçelerinde besledikleri köpekler ve domuzla tanışmış, çiftliğe yavaş yavaş alışmaya başlamaktadır.

Floridalı senarist Steve Conrad‘ın senaryosunu yazdığı, “Pirates of the Caribbean Serisi”nin (1, 2 ve 3) yönetmeni Gore Verbinski‘nin yönetmenliğini yaptığı “The Weather Man“, olduğu kişiyi arayan bir adamın traji komik öyküsünü anlatıyor. Oscar Ödüllü aktör Nicolas Cage‘in başrolünde yer aldığı filmde 2 Oscar Ödüllü İngiliz aktör Michael Caine, New Jerseyli aktris Hope Davis ve genç oyuncu Nicholas Hoult da rol alıyor.

Davis Spritz, ünlü bir kanalda hava durumu sunuculuğu yapmaktadır. Bir süre önce karısı Noreen ile yollarını ayıran David, belli aralıklarla kızı Shelly ve oğlu Mike’ı ziyaret etmektedir. Her akşam televizyonda hava durumu tahmini yapan David, sokakta sürekli insanlar tarafından durdurulmakta, bir kısım ‘ünlü düşmanları’nca hakarete ve meşrubat / gıda saldırısına uğramaktadır. Yolda yürürken bir anda üzerine atılan dondurma, dürüm, turta gibi gıda maddeleri, düpedüz hakaret olmasına rağmen David’in ilgilenmesi gereken başka sorunlar vardır.